زمان خلقت روح انسان
پیوند: http://www.askdin.com/thread44635.html#post594268
سوال :سلام و عرض ادب.
کدام نظریه صحیح است؟
آیا روح انسان بعد از شکل گیری جنین و از بطن آن خلق می‌شود ، یا اینکه از قبل خلق شده و وجود دارد و پس از خلق بدن با آن مرتبط می‌گردد؟
پاسخ:سلام و ادب
قبل از ورود به اصل بحث، یعنی گفتگو در باب زمان خلقت روح انسانی شایسته است به معانی گوناگون روح، اشاره ای داشته باشیم:
روح در قرآن بـه مـعـنـاي امر خداوند است كه همان كلمه ايجاد است و همان فعل مخصوص اوست بدون دخالت اسباب وجودي و مادي و تاثيرات تدريجي آنها در آن. گـاهي اين روح به تنهايي توصيف شده است مانند : يوم يقوم الروح و الملائكه صفا ( نباء / 38 ) گاهي همراه با ملائكه توصيف شده است مانند : انزل به الروح الامين علي قلبك ( شعراء / 193 ) و گاهي آن حقيقتي است كه در همه انسان ها دميده شده است : ثم سويه و نفخ فيه من روحه ( سجده / 9 ) و گاهي آن حقيقتي است كه همراه با مومنان و مويد آنان است : اولئك في قلوبهم الايمان و ايدهم بروح منه ( انعام / 122 ) . گاهي آن حقيقتي است كه انبياء با آن در تماس هستند : و كذلك اوحينا اليك روحامن امرنا ( شوري / 52 ) و گاهي آن حقيقتي است كه در حيوانات و گياهان زنده وجود دارد .(منبع: تفسير الميزان ج 13 ص 208، طباطبائي - سيد محمد حسين)در این مجال، اگر بخواهیم بدون دخالت فلسفه و به صرف تکیه بر روایات، مراتب هستی و کیفیت صدور و خلقت عالم تکوین را بیان کنیم، چنین باید بگوییم: آنچه از روایات به دست می آید این است که کل عالم هستی در دو بخش آفریده شده است: 1. عالم انوار و ارواح 2. عالم اجسام و مادیات.
شروع خلقت عالم انوار و به طور کلی عالم هستی از خلقت نور و روح حضرت محمد صلی الله علیه و آله است که خداوند آن را از نور وجود خود آفرید. سپس از نور وجود حضرت ختمی مرتبت، نور حضرت علی علیه السلام را آفرید و از آن دو نور طیّب، نور حضرت فاطمه علیها سلام را خلق کرد و از این سه نور پاک، انوار حضرت حسن و حسین علیهماالسلام را آفرید و از نور امام حسین علیهالسلام ، انوار نُه امام دیگر را به ترتیب آفرید، پیش از اینکه مخلوق دیگری را آفریده باشد، نه آسمانی و زمینی و نه خورشید و ماهی و نه آب و هوایی و نه هیچ چیز دیگر. (بحار، مجلسی، همان، 169-168) از این رو، خلقت عالم روحانی بر عالم جسمانی تقدّم دارد و این مطلب را میتوان از خود روایات استفاده کرد.
در روایت دیگری از حضرت علی علیهالسلام آمده است که نور 124 هزار پیامبر و رسول نیز از نور وجود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خلق شده است، پیش از اینکه موجود دیگری خلق شده باشد که باید آنها را نیز مربوط به خلقت عالم انوار دانست. (همان، 15/28) در همین روایت به خلقت ملائکه، عرش، کرسی، لوح، قلم، بهشت و ارواح مؤمنین نیز اشاره شده است که خداوند از نور وجود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله جوهری را آفرید و آن را به دو قسمت کرد و با چشم هیبت به قسم اول نگاه کرد که تبدیل به آب شد و با چشم شفقت به قسم دوم نظر انداخت که از آن عرش را آفرید و از نور عرش، کرسی را آفرید و از نور کرسی، لوح را آفرید و از نور لوح، قلم را آفرید. آنگاه به قلم گفت: توحید مرا بنویس! قلم هزار سال از این کلام خداوند بیهوش ماند و وقتی به هوش آمد، خداوند گفت: بنویس! قلم گفت: چه بنویسم؟ خداوند گفت: بنویس «لا اله الا اللّه محمد رسول اللّه». (همان، 29) در ادامه حدیث آمده است که بهشت (همان) و ملائکه و ارواح مؤمنین (همان، 30) از نور پیامر اکرم صلی الله علیه و آله خلق شده اند.
بنابراین، طبق این حدیث باید خلقت عرش، کرسی، لوح، قلم(1)، بهشت، ملائکه و ارواح مؤمنین را نیز جزو مراتب خلقت در عالم انوار دانست.(رک: مجله پژوهش های فلسفی - کلامی - زمستان1383و بهار1384 - شماره 22و23 ، مراتب خلقت از دیدگاه آیات و روایات)
موفق باشید …
