معارف دین

پیوند: http://www.askdin.com/thread31655-51.html

پیوند: http://www.askdin.com/thread34122-80.html

پیوند: http://www.askdin.com/thread44952.html#post644290

 سوال:
من یک سوال دارم که ممنون میشم راهنمایی بفرمایید.

من فردی رو میشناسم از عزیزانم هستند . ایشون گرچه ذات پاک و مهربانی دارند و سعی میکنن که رفتارهای انسانی و خدایی داشته باشند ولی احساس میکنم دچار نفس مسوله شدند و به طور عجیبی کارهای بد برای ایشون خوب جلوه میکنه و توجیهش میکنند . مثلن برای نزدیک شدن به خدا از شکستن دل انسان ها ترسی ندارند و بعد با اعتماد کامل به خودشون میگن حقش بود یا اینجا لازم بود اینکار رو انجام بدم . حالا به نظر شما چطور میشه ایشون رو متوجه اشتباهشون کنم

پاسخ:

یکی از مراتب نفس ،نفس مسوله است که اتفاقا این مرتبه از نفس بسیار مرموز و با ظرافت، انسان را به سمت بدی سوق می دهد بدون این که انسان متوجه شود.نفس مسوله مثل نفس اماره مستقیم وارد عمل نمی شود بلکه از طریق زیبا جلوه دادن بدی ها و زشتی ها انسان را فریب می دهد بنابراین بسیار خطرناک است. نفس مسوله کارش فریب دادن است از طریق این که با شناختی که از انسان دارد و می داند که او از چه چیزی خوشش می آید گناه را در همان جهت تنظیم می کند و با همان رنگ و لعابی که شخص می پسندد به صورت امر نیک جلوه می دهد.
انسان دائما به این فکر است که برای کار بد خود توجیه مناسبی بیاورد و نفس مسوله در این راه استاد انسان است.والبته اولین قدم برای رهایی از این امر،پذیرش این است که من خطا می کنم و چون انسان حب نفس دارد و پذیرش خطا برایش دشوار است به همین دلیل مبارزه با نفس مسوله نیز امری دشوار تلقی می شود.پس مهمترین وظیفه ی نفس مسوله توجیه گناه است. اتفاقا نفس اماره زاییده ی همین نفس مسوله است یعنی کم کم انسان به سمت گناه می رود اول زشتی ها را زیبا فرض می کند و در ادامه کار را بدست نفس اماره می سپارد و مستقیم به گناه امر می کند زیرا نفس انسانی که در حالت تسویه و اعتدال است خود به خود گرایش به زشتی ها و بدی ها نمی یابد؛لاجرم نفس باید از این طرق وارد عمل شود و انسان را فریب دهد.
یکی از دستورات ویژه برای این که انسان بدام نفس مسوله گرفتار نشود بررسی اعمال از طریق مراقبه و محاسبه است بدین صورت که انسان هر چه که انجام می دهد یادداشت نماید و نسبت به اعمال خود مراقب باشد و در ساعات پایانی شب از طریق بررسی و محاسبه اعمال نفس خود را محکوم نماید.البته لازم است در این داوری انسان قاضی با انصافی باشد و بدون حب نفس عمل خود را به چالش بکشد.چرا که انسان هرچند در ظاهر فریب می دهد اما در اعماق وجودش نسبت به بدی فعل خود واقف است.
همانگونه که قرآن می فرماید:
(بَلِ الإِنْسانُ عَلى نَفْسِهِ بَصِيرة * وَلَو أَلْقى مَعاذِيرَه) (1)
«انسان به نفس خود آگاه است هر چند براى توجيه خود عذرهايى بتراشد».
در رابطه با نحوه ی برخورد با دیگران نیز لازم است مخاطب شناس خوبی باشید و ضمن توجه به شیوه و روش های درست امر به معروف و نهی از منکر وارد عمل شوید و چنانچه طرف مقابل شما شخص فهمیده و با منطقی هست او را نسبت به مساله ی تسویل آگاه نمایید و عوارض نامطلوب این مرتبه از نفس را برایشان متذکر شوید.همانطور که اشاره شد کار نفس مسوله توجیه سازی است و شما می توانید با دلایل منطقی ،توجیه های نفس را بر ملا کرده و در پی هر توجیهی او را متوجه اصل گناه نمایید.کسانی که فریب این نفس را می خورند با توجیه های نفس خود را راضی می کنند پس بر شما لازم است رضایت افراد در این زمینه را زیر سوال برده وبا تحریک وجدان ایشان،چهره ی واقعی گناه را برایشان برملا سازید.


1 . قيامت/14 ـ 15.

پیوند: http://www.askdin.com/thread14809-3.html

پیوند: http://www.askdin.com/thread34122-70.html#post634235